ghavanine gazha

براي نخستين بار، مطالعات مربوط به پديده حرارت توسط مردم غارنشين ماقبل تاريخ صورت گرفت، آنهم بعد از يادگيري افروختن آتش، براي گرم شدن، در هنگامي كه آفتاب گرماي كافي برايش فراهم نمي‌ساخت.

مانند هر موجود زنده ديگر مفاهيم «داغ» و «سرد» براي انسان ذاتي است. دماي محيط مجاور آن را بيليونها عصبي كه به سطح پوست مي‌رسند به مغز خبر مي‌دهند. اما پاسخ فيزيولوژيكي به دما اغلب گمراه كننده است و كسي كه چشمش بسته است نمي‌تواند بگويد كه آيا دستش به وسيله يك اتوي بسيار داغ سوخته يا به وسيله يك تكه يخ خشك يخ كرده است. در هر دو حالت احساسي پديد مي‌آيد. زيرا هر دو عيناً پاسخ فيزيولوژيكي به آسيبي هستند كه به نسج رسيده است.

با آنكه مردم از زمانهاي بسيار گذشته درباره حرارت سخن گفته‌اند. نخستين كسي كه از گرما به عنوان مفهومي فيزيكي كه مقدار آن را درست مثل مقدار آب يا نفت چراغ نمي‌توان اندازه‌گيري كرد، سخن گفته است شايد فيزيكداني اسكاتلندي، به نام جوزف بلك باشد كه هم به فيزيك علاقه‌ داشت و هم به شيمي. وي حرارت را همچون سيال محسوس بي‌وزني به نام «كالور» تصور كرد كه مي‌تواند در همه اجسام مادي نفوذ كند و دماي آنها را بالا ببرد. وقتي كه يك ليتر آب جوش را با يك ليتر آب سرد مخلوط كرد، متوجه شد كه دماي مخلوط به دست آمده درست ميان دو دماي اوليه است و اين واقعيت را چنين تعبير كرد كه فزوني «كالور» در آب داغ پس از اختلاط به تساوي ميان دو قسمت توزيع شده است.